Yeni Koronavirüs (SARS-CoV-2) ilk olarak Çin’in Vuhan şehrinde tespit edilen, solunum yolu enfeksiyonu yapan bir virüstür. Yeni Koronavirüs Hastalığı’na (COVID-19) sebep olur. Bu hastalık yüksek ateş, öksürük, nefes darlığı, baş ağrısı, boğaz ağrısı, burun akıntısı, kas ve eklem ağrısı, halsizlik, koku ve tat alma duyusu kaybı, ishal gibi belirtilerle kendini gösterir. Belirtisiz vakalar da mevcuttur.
Koronavirüsler (CoV) tek zincirli RNA’ya sahip, zarflı, yüzeyinde protein çıkıntıları olan büyük bir virüs ailesidir. Hafif ve orta derecede şiddetli solunum yolu hastalıkların yanı sıra MERS (Orta Doğu Solunum Sendromu), SARS (Şiddetli Akut Solunum Sendromu) ve COVID-19 (Yeni Koronavirüs Hastalığı) gibi şiddetli seyreden hastalıklardan da sorumludur.
COVID-19, hasta kişilerin öksürme, hapşırma veya konuşmayla ortaya saçtığı damlacıkların ortamdaki diğer bireyler tarafından solunması, damlacıkların yapıştığı yüzeylere dokunduktan sonra ellerin ağız, burun veya göze götürülmesiyle bulaşır.
Akut solunum yolu enfeksiyonlarının bulaşma riskini azaltmaya/önlemeye yönelik öneriler, COVID-19 için de geçerlidir.
- El hijyenine önem verilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol içerikli el antiseptiği kullanılmalıdır.
- Eller yıkanmadan ağız, burun ve gözlere dokunulmamalıdır.
- Hasta insanlarla temastan kaçınılmalıdır.
- Özellikle hasta insanlarla veya bu insanların çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra eller yıkanmalıdır.
- Öksürme veya hapşırma sırasında ağız ve burun tek kullanımlık mendille kapatılmalıdır. Mendilin bulunmadığı durumlarda dirsek içi kullanılmalıdır.
- Mümkünse kalabalık yerlere ve hasta yoğunluğunun fazla olması nedeniyle sağlık merkezlerine gidilmemelidir. Gidilmesi gerekiyorsa diğer kişilerle temas en aza indirilmelidir.
- Çiğ veya az pişmiş hayvansal ürünleri yemekten kaçınılmalıdır.
- Çiftlikler, canlı hayvan pazarları ve kesimevleri gibi hastalığı bulaştırma açısından riskli alanlarda bulunulmamalıdır.
- Seyahat sonrası herhangi bir solunum yolu semptomu gelişirse maske takarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı, doktora seyahat öyküsü hakkında bilgi verilmelidir.
